हिमालमा पनि बढ्यो तापक्रम, सुक्न थाल्यो धान र कोदाको बीउ

काठमाडौं । नेपालको हिमाली भेगको तापक्रम बढ्ने क्रममा वृद्धि हुन थालेको छ । पूर्वदेखि पश्चिम नेपालसम्मको उच्च हिमाली भेगमा विगत केही दिनयता तापक्रम बढ्दा न्यानो महसुस हुन थालेको छ । जल तथा मौसम विभागका अनुसार पहाडको तुलनामा कम भए पनि हिमाली भेगका लागि न्यानो महसुस हुनु तापक्रम बढ्नु भन्ने बुझिन्छ ।

सगरमाथा क्षेत्रको बस्ती भएका स्थानमा १५ डिग्री सेल्सियसमाथि तापक्रम उक्लिएको मौसम पूर्वानुमान महाशाखाले जनाएको छ । लामो समयसम्म तापक्रम बढ्दै जान थालेमा हिउँ पग्लन थाल्छ । यस्तो अवस्था सिर्जना हुनुलाई राम्रो सूचकका रूपमा लिइँदैन । यता खडेरीका कारण देशभरका किसान मार्कामा परेका छन् । मनसुन सुरु भइदिएको भए पहाडी क्षेत्रमा यतिबेला किसानलाई धान रोपाइँको चटारो हुन्थ्यो । बारीमा मकैभित्र कोदो रोप्न भ्याइनभ्याइ उत्तिकै हुन्थ्यो ।

तर यतिबेला लामो समयदेखि पानी परेको छैन । खडेरी र तापक्रम वृद्धिका कारण विभिन्न जिल्लामा बर्खे बाली सुक्न थालेको छ । एकातिर घोगा लाग्ने बेलाको मकै सुक्न थालेको छ, अर्कातिर धानको ब्याडसमेत सुक्न थालेसँगै किसान चिन्तित बनेका छन् । दुई साता लामो खडेरी र चर्को घामका कारण मकै, तरकारी र धानको बीउ सुक्न थालेको हो । मकैका घोगा लाग्न यो सिँचाइको अत्यावश्यक समय हो । आकाशे पानीको भर परेका किसान कृषि प्रणाली प्रभावित भएको चिन्तामा छन् ।

एक दुई दिनभित्रमा मौसममा सुधार नआएमा थप क्षति हन सक्ने अनुमान गर्ने सकिन्छ । तर मनसुन सुरु हुन अझै पाँच दिन लाग्ने महाशाखाले बताएको छ । मौसमविद् रोजन लामिछानेका अनुसार बङ्गालको खाडीबाट आएको जलवायुक्त हावा अहिले भारतको आकाशमै रहेकाले नेपालमा आइपुग्न चारदेखि पाँच दिन लाग्ने भएको हो । अहिले देशको पूर्वी भागमा मनसुन सुरु हुने अनुकूल वातावरण निर्माण भएकाले तापक्रम पनि घट्दै जाने उनको भनाइ छ ।